Ekspresówka w liczbach
Nowy, 16-kilometrowy odcinek drogi ekspresowej S3 dosłownie przebija się przez malownicze krajobrazy Sudetów, obejmując aż 69 obiektów inżynierskich. Jego kluczowym elementem była budowa dwóch dwunawowych tuneli o długości ok. 2,3 km (TS-26) oraz ok. 320 m (TS-32). Pierwszy z nich jest obecnie najdłuższym w naszym kraju pozamiejskim tunelem oraz najdłuższym tunelem wydrążonym w skale. Trasa przebiega nowym korytarzem na terenie województwa dolnośląskiego, w powiecie jaworskim, wałbrzyskim i kamiennogórskim, na terenie gmin Bolków, Stare Bogaczowice, Czarny Bór, Marciszów i Kamienna Góra. W ramach inwestycji powstały także dwa Miejsca Obsługi Podróżnych (Jaczków Wschód i Jaczków Zachód). Wykonawcą robót jest konsorcjum firm PORR (lider) i PORR Bau.
Tunele drogowe w ciągu dolnośląskiego odcinka drogi ekspresowej S3
Niewątpliwie sztandarowym elementem realizowanej inwestycji są dwa nowoczesne tunele drogowe, które pozwalają na odciążenie naziemnej sieci transportowej, ukrywając uciążliwy ruch drogowy pod powierzchnią ziemi.
Dłuższy tunel został wydrążony nową austriacką metodą NATM, która została wybrana ze względu m.in. na budowę geologiczną górotworu, duży przekrój poprzeczny tunelu oraz jego długość. Na konstrukcję tunelu składają się dwie nawy główne dla ruchu pojazdów o długości 2301 m – nitka lewa (wschodnia) i o dł. 2272 m – nitka prawa (zachodnia), osiem przejść ewakuacyjnych poprzecznych i jeden przejazd awaryjny w środku tunelu. Drążenie obu nitek zostało zakończone w połowie lutego 2022 r.
Krótszy tunel drogowy zrealizowano metodą górniczą w technologii Cut&Cover, czyli w tzw. otwartym wykopie. Podzielono go na 27 segmentów. Po wykonaniu wykopu przystąpiono do etapu fundamentów, następnie wykonano ściany, po czym przystąpiono do zakrycia ścian poprzez betonowanie kaloty tunelu. Następnym etapem było wykonanie robót branżowych i drogowych, czyli systemy oraz nawierzchnia, a na samym końcu przystąpiono do zasypania tunelu i odtworzenia terenu nad obiektem.
Odcinek na tle regionu
Na terenie Dolnego Śląska S3 będzie miała 135 km długości. Jej przebieg zaczyna się przy granicy z województwem lubuskim i biegnie do granicy Polski w Lubawce, gdzie w przyszłości połączy się z czeską autostradą D11. Na Dolnym Śląsku S3 przebiega w okolicy Głogowa, Polkowic, Lubina, Legnicy, Jawora, Bolkowa, Kamiennej Góry i Lubawki. W okolicy Legnicy przecina się z autostradą A4.
Odcinek na tle kraju
W realizacji pozostaje jeszcze S3 pomiędzy Świnoujściem a Troszynem w woj. zachodniopomorskim, którego udostępnienie planowane jest do końca 2024 r. Docelowo S3 na terenie naszego kraju będzie miała ok. 470 km. Wraz z zakończeniem budowy odcinka S3 pomiędzy Świnoujściem i Troszynem powstanie nowoczesny szlak komunikacyjny wzdłuż zachodniej granicy Polski. Skomunikujemy porty w Świnoujściu i Szczecinie, poprzez Gorzów Wielkopolski, Zieloną Górę i Legnicę z Czechami. Całą trasę ze Świnoujścia do granicy z Czechami będzie można przejechać w nieco ponad 4 godz., a po ukończeniu budowy czeskiej D11 zyskamy dogodne połączenie z Pragą. Obecnie kierowcy mogą dojechać do węzła Lubawka. Pozostały 3-kilometrowy odcinek od węzła Lubawka do granicy państwa zostanie udostępniony po zakończeniu prac na odcinku przygranicznym po stronie czeskiej. Według zapowiedzi czeskiej administracji drogowej nastąpi to w 2027 r.
Droga na tle Europy
Droga ekspresowa S3 stanowi element Środkowoeuropejskiego Korytarza Transportowego (CETC - The Central European Transport Corridor). Jako fragment europejskiej trasy E65 wiodącej z północy na południe Europy, docelowo połączy miasto Malmö w Szwecji, będące ważnym ośrodkiem gospodarczym i portowym, z południem Europy, a dokładniej z miejscowością Chania w Grecji.
Organizacja ruchu
Na ostatnim węźle Lubawka, z uwagi na brak kontynuacji drogi szybkiego ruchu po stronie czeskiej, pojazdy są przekierowane na drogę wojewódzką nr 369 (DW369). Dla pojazdów poruszających od granicy DK5 wjazd na S3 będzie możliwy na węźle Lubawka poprzez DW369 lub też na kolejnym węźle Kamienna Góra Południe poprzez DW367. Dla pojazdów ciężarowych obowiązują ograniczenia tonażowe na granicy w Lubawce (DK5) do 9 ton oraz na DW369 do 12 ton. Pojazdy ciężarowe powyżej 12 t, kierujące się do Lubawki, powinny zjechać z węzła Kamienna Góra Południe na DK5. Z uwagi na powyższe ograniczenia samochody ciężarowe o masie powyżej 9 t kierowane są poprzez DK3 do przejścia granicznego w Jakuszycach.
Dofinansowanie unijne
Budowa drogi ekspresowej S3 Bolków - Kamienna Góra jest współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Łączny koszt inwestycji wyniósł ok. 1,9 mld zł, a dofinansowanie ze środków UE to ponad 928 mln zł.