- Intencją wydarzenia było nazwać po imieniu i wprost oraz zmierzyć się w bezpośredniej dyskusji z wyzwaniami, przed jakimi stoją dzisiaj miasta. Często jako przykład takiego ośrodka pokazywany jest właśnie nasz Wałbrzych oraz miasta z południa Dolnego Śląska. Również miejsce organizacji konferencji jest nieprzypadkowe. Niegdyś Kopalnia Węgla Kamiennego Julia, a od 10 lat kulturalne serca Wałbrzycha. Centrum Nauki, Kultury i Sztuki Stara Kopalnia to doskonały przykład zmiany, która wpływa na całe miasto, jak i wykracza poza jego obszar. Ten postindustrialny obiekt jest dziś synonimem przemiany, a także wyzwaniem, przed którym stały władze miasta i któremu podołano. A dziś nasi goście definiowali wyzwania samorządów w skali kraju – opisuje Prezydent Wałbrzycha dr Roman Szełemej.
Jako pierwsi na scenie swoje wystąpienia przedstawili Wojewoda Dolnośląski Anna Żabska oraz Marszałek Województwa Dolnośląskiego Paweł Gancarz. Oboje związani z Dolnym Śląskiem, podkreślali ważną rolę samorządów w kształtowaniu dzisiejszego życia lokalnych społeczności.
Wydarzenie podzielono na cztery części, a w każdej po wystąpieniu prelegentów następował panel dyskusyjny. W konferencji udział wzięli przedstawiciele rządu. Pierwszym prelegentem był Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, koordynator służb specjalnych oraz Ambasador Wałbrzycha Tomasz Siemoniak, który definiował wyzwania stojące przed samorządem terytorialnym.
Następnie w debacie prowadzonej przez redaktora Artura Brzozowskiego uczestnicy dyskutowali o roli samorządu terytorialnego jako trwałym fundamencie ustroju Polski. Panelistami byli Robert Leszczyński - Radny Rady Miejskiej Wrocławia, Pełnomocnik Wojewody Dolnośląskiego, Arkadiusz Wiśniewski - Prezydent Opola oraz Agata Wojda – Prezydent Kielc.
Ważnym głosem w konferencji było wystąpienie Ministra Finansów oraz Przewodniczącego Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów Pana Andrzeja Domańskiego. Po tej prelekcji kolejni uczestnicy starali się odpowiedzieć na pytanie: Jak wykorzystać sukces 35-lecia transformacji do budowania nowoczesnej gospodarki?
Panelistami byli Renata Kaznowska - Wiceprezydent miasta stołecznego Warszawy, Andrzej Porawski - Dyrektor Biura Związku Miast Polskich oraz Mariusz Szpilarewicz - Burmistrz Gminy Ziębice. Tę część moderował redaktor Sławomir Szymański.
Do współtworzenia programu konferencji zaproszono także dwie przedstawicieli dwóch jednostek badawczych. Pierwszą z nich był Instytut Rozwoju Miast i Regionów, który wspiera rząd i samorządy w zarządzaniu miastami, kształtowaniu przestrzeni, a także projektowaniu rozwoju lokalnego i regionalnego. Zadania te Instytut realizuje przede wszystkim poprzez działalność naukowo-ekspercką. W Starej Kopalni instytucję reprezentował dr Karol Janas - kierownik obserwatorium Polityki Miejskiej i Regionalnej Instytutu, który w swoim wystąpieniu analizował kwestię depopulacji, to jest jednego z najważniejszych i największych problemów samorządów.
Kolejni goście debatowali nad pytaniem: Przyszłość miast bez dzieci? Z próbą odpowiedzi na nie zmierzyli się: Krzysztof Kukucki - Prezydent Włocławka, Anna Jedynak-Rykała z Sosnowca, Sabina Nowosielska - Prezydent Kędzierzyna-Koźla oraz dr Karol Janas. Moderatorem tej części był profesor Szymon Szewrański - prorektor Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu ds. relacji społeczno-gospodarczych.
Narodowy Instytut Samorządu Terytorialnego to kolejna ważna jednostka, której zadaniem jest badanie i wspieranie samorządności w Polsce. Dr Anna Dąbrowska, kierownik zespołu do spraw badań i analiz samorządowych w Instytucie, przedstawiła kolejne ważne wątki samorządowe, o których następnie dyskutowali: Jakub Banaszek – Prezydent Chełma, dr Anna Dąbrowska, Beata Dudzińska – Prezydent Piły, Jerzy Łużniak - Prezydent Jeleniej Góry oraz Joanna Wons-Kleta - Wójt Gminy Pawonków. Panel prowadził profesor Marian Kachniarz z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, specjalizujący się w ekonomice samorządu terytorialnego.
W wydarzeniu brali udział zarówno włodarze dużych miast, jak i małych gmin. Dzięki temu podjęte podczas wystąpień i debat problemy bezpieczeństwa, depopulacji oraz finansów można było odnieść zarówno do sytuacji kilkutysięcznych gmin, jak i milionowych metropolii.
Konferencja „Miasta Wyzwań” była wydarzeniem łączącym środowiska rządowe, samorządowe oraz naukowe. W Starej Kopalni dyskutowano o wyzwaniach, ale i dzielono się dobrymi praktykami z własnych samorządów.
