Oto treść opinii:
Opinia w sprawie zamiaru likwidacji Publicznego Gimnazjum nr 4 w Wałbrzychu, przy ulicy 1 Maja 149
Podczas posiedzenia roboczego w dniu 17 stycznia 2012 r. zespół pracowników Publicznej Szkoły Podstawowej nr 17 w Wałbrzychu, pracowników Publicznego Gimnazjum nr 4 w Wałbrzychu, oraz przedstawicieli Rad Rodziców obu szkół przeanalizował projekt uchwały Rady Miejskiej Wałbrzycha w sprawie zamiaru likwidacji Publicznego Gimnazjum nr 4 w Wałbrzychu, przy ulicy 1 Maja 149.
Niniejszym wyrażamy naszą negatywną opinię w przedmiotowej sprawie.
UZASADNIENIE
W uzasadnieniu do uchwały przedstawiono tezę, że po dokonaniu niezbędnych zmian w sieci gimnazjów oferta edukacyjna nadal pozostanie zróżnicowana i wystarczająca – młodzież będzie spełniać obowiązek szkolny w 17 gimnazjach, mających siedzibę na terenie Wałbrzycha. Teza ta zawiera pewną nieścisłość. Zauważyć należy, że wśród tych placówek liczone są szkoły, których oferta nie jest kierowana wprost do obecnych uczniów Publicznego Gimnazjum nr 4 w Wałbrzychu, w tym:
- Gimnazjum dla dorosłych,
- Publicznego Gimnazjum Specjalnego nr 10, przy ul. Ogrodowej 5a, do którego trafiają uczniowie z postanowieniami PORADNI Psychologiczno – Pedagogicznej,
- Publicznego Gimnazjum Specjalnego nr 14, którego uczniami jest młodzież z postanowieniami Sądu Rodzinnego,
- Gimnazjum Żeńskiego Sióstr Niepokalanek, którego oferta kierowana jest tylko do dziewcząt o określonym światopoglądzie,
Dalej czytamy, że „ (…) dane demograficzne (…) wskazują na względnie stały poziom liczby potencjalnych uczniów (…)” A fakt ten przyjmowany jest za czynnik uzasadniający konieczność zamknięcia szkoły. W tym samym uzasadnieniu mówi się, że „tworzona i rozbudowywana sieć (szkół) odpowiada założeniom programowym oraz potrzebom wynikającym ze wskaźników demograficznych (…) stosownie do potrzeb wynikających z czynników demograficznych”. Zaznaczmy się, że Gimnazjum nr 4 powstało w dzielnicy jako rozwiązanie optymalne, jako takie funkcjonowało przez 11 lat. Nie zmieniły się czynniki, które legły u podstaw utworzenia gimnazjum. Te same wskaźniki, dotyczące tych samych czynników są zatem stosowane w jednej sprawie uzasadniając dwie odwrotne do siebie tezy (jednocześnie za utworzeniem i za likwidacją).
Odnosząc się do tezy iż : „baza szkolna Publicznego Gimnazjum nr 4 w Wałbrzychu jest zbyt obszerna (…) i w celu maksymalnego wykorzystania budynku szkolnego w gimnazjum tym funkcjonowały klasy przysposabiające uczniów do pracy” informujemy, że szkoła utworzona została, jako prowadząca klasy przysposabiające do zawodu. W takim kształcie przekształcona została z Publicznej Szkoły Podstawowej nr 24. Zatem utworzona w 2000 roku szkoła już zakładała prowadzenie przysposobienia do pracy w strukturze PG4. Klasy nie zostały tu założone w celu podniesienia wskaźnika zmianowości.
W uzasadnieniu podniesiony został argument, że „właścicielem terenu przyszkolnego nie jest Gmina Wałbrzych”. Nie jest on niestety prawdziwy. Właścicielem terenu, na którym leży Publiczne Gimnazjum nr 4 w Wałbrzychu w całości należy do gminy.
Uzasadnienie uchwały odnosi się do niskiego poziomu wyników egzaminów zewnętrznych „na przestrzeni ubiegłych lat” i stawia tezę, że „Realizacja obowiązku szkolnego przez uczniów (…) w nowych warunkach szkolnych i środowiskowych stwarza możliwość poprawy wyników edukacyjnych oraz może wpłynąć pozytywnie na motywację uczniów, zmierzającą do podniesienia poziomu osiągnięć szkolnych.” Informujemy, że poziom wyników egzaminów zewnętrznych utrzymuje się na relatywnie stałym poziomie od czasu założenia gimnazjum a w ostatnim czasie obserwuje się nawet tendencję zwyżkową w obszarach, które do tej pory stanowiły problem. Zaznaczamy, że ponad połowa uczniów szkoły to uczniowie drugoroczni a nawet z wieloletnim opóźnieniem szkolnym, którzy nie chcieli i nie potrafili funkcjonować w innych szkołach, z których przenieśli się do PG4. Postawiona teza o podwyższaniu motywacji uczniów dzięki ich przeniesieniu do innych szkół na terenie miasta teza musi być oceniana jako nietrafiona. Nikt spoza szkoły nigdy nie badał motywacji uczniów do osiągania wysokich wyników oraz czynników, które na nią wpływają. Nieuprawnionym jest postulat jakoby zmiana miejsca nauki na znajdujące się poza miejscem zamieszkania uczniów mogła przełożyć się pozytywnie na ich motywację do nauki i podniesie poziomu osiągnięć szkolnych.
Od 1 września 2012 roku uczniowie mają być przeniesieni do dwóch gimnazjów na terenie miasta. Uzasadnienie takiego rozwiązania opiera się na założeniach, że szkoły które mają przyjąć uczniów po zlikwidowanym gimnazjum spełniają warunki porównywalne z PG4 w Wałbrzychu, lub nieco lepsze. Takie jak: bardzo dobre warunki lokalowe, duże i bogato wyposażone sale lekcyjne, bibliotekę, gabinet pedagoga szkolnego, salę gimnastyczną, nowoczesne pomoce dydaktyczne (komputery, tablica interaktywna, projektory multimedialne, odtwarzacze DVD, magnetowidy, telewizory, sprzęt nagłośnieniowy, bogaty księgozbiór). Warunki te są porównywalne z obecnymi. To znaczy, że proponowana likwidacja i przeniesienie uczniów do innych szkół nie poprawi im znacząco warunków nauczania . Jednocześnie pogorszeniu ulegnie dostępność do tych szkół, poprzez zwiększenie ich odległości od miejsca zamieszkania uczniów.
Przytacza się argument, że szkoły przyjmujące uczniów z Publicznego Gimnazjum nr 4 w Wałbrzychu zatrudniają wykwalifikowaną, doświadczoną kadrę nauczycielską, o wysokich stopniach awansu zawodowego. Poziom wykształcenia i kwalifikacji pracowników Publicznego Gimnazjum nr 4 w Wałbrzychu jest taki sam a w niektórych przypadkach nawet wyższy niż nauczycieli szkół przejmujących naszych uczniów. Co więcej, blisko połowa uczniów obecnych klas pierwszych i drugich Publicznego Gimnazjum nr 4 podlega Systemowi Pomocy Psychologiczno - Pedagogicznej w szkole. Zakłada się wobec nich m.in. indywidualne oddziaływania poszczególnych nauczycieli szkoły na uczniów. Nauczyciele ci dokładnie znają tych uczniów i mają wypracowane sposoby współpracy z rodzinami. Dziś mówi się , że reorganizacja przyniesie zmniejszenie etatów w szkołach o 36,6 etatu. To znaczy, że nauczyciele Publicznego Gimnazjum nr 4 w Wałbrzychu , pomimo wcześniejszych deklaracji gminy Wałbrzych, nie przejdą do proponowanych szkół razem z uczniami w takim wymiarze, w jakim aktualnie pracują z uczniami.
W uzasadnieniu zakłada się, że „liczba uczniów w oddziałach nie przekroczy 30” i „zachowany zostanie skład osobowy klas likwidowanego Publicznego Gimnazjum nr 4 po przejściu (…), uczniowie nie będą rozdzielani. Klasy o niskiej liczbie uczniów będą ewentualnie uzupełniane po zasięgnięciu opinii uczniów i rodziców. Oznacza to, de facto, że zespoły klasowe funkcjonujące aktualnie w PG4 w nowych szkołach połączone zostaną z zespołami aktualnie tam funkcjonującymi.
Uzasadnienie wymienia orientacyjną odległość pokonywana przez uczniów z domu do szkoły. Nie przekroczy ona 4 km. Oznacza to w praktyce, że koszty dojazdów uczniów do szkoły poniosą rodzice, tak, jak jest to aktualnie. Aktualnie, jednak uczniowie w przeważającej większości dochodzą do szkoły pieszo, co sprawia, że rodziny nie ponoszą dodatkowych kosztów związanych z pobieranie nauki przez dzieci. Tylko w nielicznych przypadkach dystans do pokonania będzie dłuższy niż 4 km, wówczas Gmina Wałbrzych zapewni dowóz młodzieży. W przypadku naszych uczniów ciężar dowozu uczniów do szkół spoczywać będzie na rodzicach.
Istotą podjęcia przez Radę Miejską Wałbrzycha uchwały w sprawie zamiaru likwidacji Publicznego Gimnazjum nr 4 w Wałbrzychu jest racjonalizacja sieci gimnazjów w Wałbrzychu oraz dbałość o poprawę jakości procesów edukacyjnych. Proponowane zmiany w odniesieniu do naszej szkoły nie spełnia tych założeń.
Następstwem projektowanej likwidacji Publicznego Gimnazjum nr 4 w Wałbrzychu będzie, zatem:
– utrudnienie uczniom dostępu do szkoły poprzez zwiększenie odległości i konieczność ponoszenie kosztów dojazdu do szkoły,
– utrudnienie uczniom dążenia do uzyskiwania lepszych wyników w nauce i zachowaniu, poprzez zmuszenie ich do skupienia ich wysiłków na procesie reintegracji w nowych społecznościach, aktualnie zupełnie dla nich obcych,
- brak bliskiej uczniowi specjalistycznej opieki uczniom ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi,
- brak podwyższenia stopnia racjonalności gospodarowania środkami z subwencji oświatowej. Publiczne Gimnazjum nr 4 w Wałbrzychu utrzymywane jest z subwencji oświatowej w stopniu niemal 90%.
Oszczędności płynące z likwidacji Publicznego Gimnazjum nr 4 w Wałbrzychu oszacowane zostały na kwotę 690000 zł, co stanowiłoby kwotę pozwalającą na doposażenie i doinwestowanie pozostałych szkół, dla których organem prowadzącym jest Gmina Wałbrzych. Szkoła przedstawiła propozycję połączenia w zespół szkół z Publiczną Szkołą Podstawową nr 17 w Wałbrzychu. Oszczędności obliczone wstępnie przez zespół pracujący nad koncepcją połączenia szkół sięgają kwoty 570 000. Nie uwzględniają one przychodu wynikającego nowego zagospodarowania budynku po Gimnazjum nr 4, oszczędności płynących z redukcji kadry. Oznacza to, że oszczędności założone w obu projektach są co najmniej porównywalne.
Przy uwzględnieniu wyżej przedstawionych argumentów, podjęcie przedmiotowej uchwały jest mało racjonalne i nie ma uzasadniania, w sytuacji, gdy szkoły zaproponowały projekt połączenia ich w Zespół Szkół. Projekt zapewnia wymierne korzyści porównywalne z tymi zaplanowanymi przez organ prowadzący.
Stanowisko Rad Rodziców i nauczycieli:
Ustosunkowując się do pisma UM z dnia 13 stycznia 2012 r. dotyczącego zaopiniowania projektu uchwał w sprawie likwidacji placówek oświatowych przedstawiamy stanowisko Rad Rodziców, nauczycieli PSP nr 17 i PG nr 4 oraz mieszkańców dzielnicy Sobięcin.
Mając na względzie sytuację finansową miasta i planowaną likwidację sześciu szkół, z czego dwie z nich mieszczą się w dzielnicy Sobięcin, przedstawiamy opracowany przez Rady Rodziców i Rady Pedagogiczne projekt utworzenia w 7 tyś. dzielnicy Sobięcin Zespołu Szkół w skład, którego wejdą PSP 17 i PG 4. Siedzibą Zespołu będzie budynek PSP 17 przy ul. 1 Maja 105.
Konieczność utworzenia Zespołu jesteśmy w stanie uzasadnić wieloma argumentami:
I. Czynniki ekonomiczne wynikające z połączenia szkół i umożliwienia im funkcjonowania w formie zespołu pozwolą:
- wygenerować oszczędności wynikające z eksploatacji budynku przy ul. 1Maja 149 oraz z konieczności zapewnienia dowozu dzieci do czterech szkół mieszczących się w różnych dzielnicach miasta.
- zwiększyć współczynnik zmianowości.
- poprawić bazę szkół wchodzących w skład zespołu.
- polepszyć dostęp do pełnowymiarowej sali gimnastycznej gimnazjalistom.
II. Czynniki społeczne:
Połączenie szkół i umożliwienie ich funkcjonowania w formie zespołu pozwoli :
- zachować jedyne publiczne, na chwilę obecną, szkoły - ośrodki życia kulturalno – oświatowego w dzielnicy. Szkoły te pełnią bardzo ważną rolę centrów kultury i integracji społeczności lokalnej współpracującej z innymi podmiotami, instytucjami i organizacjami pozarządowymi działającymi na terenie miasta. Przez lata wypracowały zasady działalności lokalnej popieranej sponsoringiem, ogólnie akceptowanej i oczekiwanej przez najbliższe środowisko,
- wspierać i kontynuować wychowawcze oddziaływania domu rodzinnego oraz organizować i pożytecznie zagospodarować czas wolny wszystkim uczniom mieszkającym w dzielnicy, w formie zajęć pozalekcyjnych wskazując alternatywne sposoby wykorzystania potencjału intelektualnego, a także minimalizując jednocześnie ryzyko niekontrolowanego wkraczania dzieci i młodzieży w niepożądane społecznie subkultury. Wg danych podanych przez MOPS, wynika, że aż 20 % mieszkańców dzielnicy korzysta z pomocy tego ośrodka. Co jest jednoznaczne z wykluczeniem tych dzieci z życia kulturalno - rekreacyjnego.
- skutecznie przeciwdziałać demoralizacji wśród dzieci i młodzieży szkolnej mocno wyczuwalnej zwłaszcza w dzielnicach o dużym odsetku osób bezrobotnych (do których niestety należy Sobięcin), często niedostrzegających celu i dalszej perspektywy rozwoju. Znajomość problemów uczniów i ich rodzin pozwala bardzo często zapobiegać niepożądanym skutkom negatywnych zachowań.
- kontynuować wspólne tradycje obu szkół.
- zapewnić dostęp do Internetu, biblioteki głównie tym dzieciom, które nie posiadają własnych podręczników szkolnych.
- budować przyszłość lokalną dzielnicy i całego miasta, którą stanowią właśnie dzieci i dzisiejsza młodzież obu szkół. Zaprzepaszczenie możliwości wpływu na kształcenie i ich wszechstronny rozwój może powodować skutki nieodwracalne na wiele lat.
