Obraz bezsilności, ogromnego wysiłku i troski o dziecko, miłości niezważającej na żadne bariery i gotowej walczyć o normalność bez względu na cenę oraz choroby, która, choć dziś już dobrze znana, dalej pozostaje trudna do zaakceptowania przez otoczenie- to dramaty, które stały się fabułą autobiograficznej powieści Mirki Jaworskiej pod tytułem „Syndrom czerwonej hulajnogi”.
„Dziś mam pięćdziesiąt trzy lata (...)- kupę życia za sobą, drugiego męża, dwóch, a w zasadzie trzech, synów. Najmłodszy, Michał, cierpi na autyzm i to o nim właśnie ma być ta książka.”- mówi narratorka, która całkiem jawnie utożsamiona jest z autorką- Mirką Jaworską. „Syndrom czerwonej hulajnogi” to chronologicznie ułożone epizody z jej życia- jednak przeplatają się tutaj historie jej współczesnej rodziny z wspomnieniami z domu rodzinnego. I na tym połączeniu- dziś i wczoraj, pisarka opiera analogię, podobieństwo w zachowaniach jej syna do skłonności ojca i siostry.
Narratorka, matka Michała opisuje pierwsze syndromy jego choroby- te błahe i początkowo bagatelizowane i wreszcie te, które sprawiły, że zdecydowała się na konkretne działania. Opowiada o pierwszym niepokoju, kiedy spojrzała w pełne pustki oczy synka. Ukazany jest tutaj proces terapii, przepychanki w ośrodkach zdrowia psychicznego, problemy w odnalezieniu się chłopca wśród rówieśników. Autorka, co cenne, skupia uwagę na detalach, opisuje nawet najbardziej jednostkowe przypadki odchyleń syna, które, choć nieznaczące, stawały się przyczyną kolejnych komplikacji.
Niezaprzeczalną zaletą książki jest prezentowana w niej prawda- autentyczne doświadczenia, bohaterowie z krwi i kości, rzeczywiste dylematy i polskie realia. Powieść wzrusza, bo jest pozbawiona frazesów, banałów i nic nie wartych złotych rad- jest autobiograficzną historią, która pokazuje świat ludzi bliskich autystycznej osobie i daje dowód na to, że walkę podjąć warto, a nawet trzeba, że w każdą przeciwnością losu da się wygrać. A ta wymowa umożliwia szerszy zakres odniesienia i pozwala się sprowadzić do własnych problemów.
Język, którym został napisany „Syndrom czerwonej hulajnogi” jest dosyć przezroczysty i prosty, co w większości książek stanowi minus. Tu jednak tylko podkreśla autentyczność i to, że powieść ma za zadnie dotrzeć do ludzi i ofiarować im wsparcie, a nie podbijać literackie szczyty. Bardzo wartościowa, poruszająca kontrowersyjną tematykę, ciekawie skonstruowana fabularnie książka. Zarówno dla ludzi, którzy znają tę chorobę i szukają oparcia, ale przede wszystkim dla tych, którzy o problemie nie mają pojęcia- by zdać sobie sprawę z jego wagi.
Mirka Jaworska - Syndrom czerwonej hulajnogi, Prószyński i S-ka 2013
