Dlatego grupa radnych złożyła wniosek o nadanie nowobudowanej wałbrzyskiej obwodnicy nazwy: Aleja Rotmistrza Witolda Pileckiego. W uzasadnieniu do tego wniosku napisano: „„Nazwanie imieniem Rotmistrza Witolda Pileckiego nowej arterii drogowej Wałbrzycha, jest oddaniem hołdu jednemu z największych współczesnych bohaterów walczących przeciw bolszewickim i następnie niemieckim agresorom. Odwaga, patriotyzm, poświęcenie Rotmistrza Witolda Pileckiego i jego śmierć z rąk komunistycznych oprawców zasługuje na stałe miejsce w historii Polski i jest wzorcem zachowań dla przyszłych pokoleń Polaków”.
Ponadto do wniosku został załączony biogram Rotmistrza Pileckiego, zawierający m.in informacje z okresu:
• Bitwy Warszawskiej: W latach 1918–1921 służył w Wojsku Polskim, walczył podczas wojny z bolszewikami. Jako kawalerzysta brał udział w obronie Grodna. 5 sierpnia 1920 wstąpił do pułku ułanów i w jego szeregach walczył w Bitwie Warszawskiej. Dwukrotnie odznaczony został Krzyżem Walecznych.
• II wojny światowej: W sierpniu 1939 został zmobilizowany do służby w Wojsku Polskim, walczył w kampanii wrześniowej jako dowódca plutonu w szwadronie kawalerii dywizyjnej. Pod jego dowództwem, w trakcie prowadzonych walk, ułani zniszczyli 7 niemieckich czołgów oraz 2 nieuzbrojone samoloty. Ostatnie walki jego oddział prowadził jako jednostka partyzancka. Pilecki rozwiązał swój pluton 17 października 1939 i przeszedł do konspiracji. Następnie powziął plan zdobycia materiałów wywiadowczych z tworzonych przez hitlerowców obozów koncentracyjnych. By dostać się do obozu Pilecki wszedł w "kocioł" podczas łapanki na stołecznym Żoliborzu.
• Konspiracji w Auschwitz: Nie ograniczał się tylko do działalności wywiadowczej i konspiracyjnej. Doprowadził do porozumienia organizacji politycznych działających w Auschwitz. Wiosną 1943 r. Niemcy zaczęli rozpracowywać organizacje konspiracyjne w obozie. Wtedy Pilecki zdecydował się na ucieczką. W nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 r. zdołał zbiec wraz z dwoma współwięźniami i wrócił do Warszawy.
• Kedywu AK, Powstania Warszawskiego, II Korpusu Wojska Polskiego: W latach 1943-44 służył w oddziale III Kedywu KG AK i brał udział w Powstaniu Warszawskim.
W latach 1944-45 był w niewoli niemieckiej w oflagu VII A w Murnau. Po wyzwoleniu obozu dołączył do II Korpusu Polskiego we Włoszech. W październiku 1945 roku, na osobisty rozkaz gen. Andersa, wrócił do Polski, by prowadzić działalność wywiadowczą na rzecz II Korpusu. Jesienią 1945 roku zorganizował siatkę wywiadowczą i rozpoczął zbieranie informacji wywiadowczych o sytuacji w Polsce, w tym o żołnierzach AK i II Korpusu więzionych w obozach NKWD i deportowanych do Rosji.
Prowadził również wywiad w Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego (MBP), MON i MSZ. Nie zareagował na rozkaz Andersa polecający mu opuszczenie Polski w związku z zagrożeniem aresztowania. Rozważał skorzystanie z amnestii w 1947 roku, ostatecznie postanowił się jednak nie ujawniać.
Proces: 8 maja 1947 roku został aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa, torturowany i oskarżony o działalność wywiadowczą na rzecz rządu RP na emigracji. 3 marca 1948 r. przed Rejonowym Sądem Wojskowym w Warszawie rozpoczął się proces tzw. grupy Witolda. Rotmistrz Pilecki został oskarżony o: nielegalne przekroczenie granicy, posługiwanie się fałszywymi dokumentami, brak rejestracji w Rejonowej Komendzie Uzupełnień, nielegalne posiadanie broni palnej, prowadzenie działalności szpiegowskiej na rzecz gen. Andersa oraz przygotowywanie zamachu na grupę dygnitarzy MBP. Zarzut o przygotowywanie zamachu Pilecki stanowczo odrzucił, zaś działania wywiadowcze uznał za działalność informacyjną na rzecz II Korpusu WP, za którego oficera wciąż się uważał. Podczas procesu przyznał się do pozostałych zarzutów. 15 marca 1948 roku rotmistrz został skazany na karę śmierci. Prezydent Bolesław Bierut nie zgodził się na ułaskawienie. Wyrok wykonano 25 maja w więzieniu mokotowskim przy ul. Rakowieckiej, poprzez strzał w tył głowy. Witold Pilecki pozostawił żonę, córkę i syna. Miejsce pochówku rotmistrza nigdy nie zostało ujawnione przez komunistyczne władze, prawdopodobnie zwłoki zakopano na wysypisku śmieci koło Cmentarza Powązkowskiego (tzw. kwatera Ł - łączka).
W 2006 roku Witold Pilecki został pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego, a w 2013 r. awansowany do stopnia pułkownika.
Biorąc pod uwagę załączone powyżej fragmenty biogramu Rotmistrza, należy uznać, że wspomniany na wstępie wniosek w pełni zasługuje na uznanie. Wierzymy, że Rada Miejska Wałbrzycha przyjmie w głosowaniu uchwałę nadając wałbrzyskiej obwodnicy nazwę: Aleja Rotmistrza Witolda Pileckiego.
Sesja Rady Miejskiej Wałbrzycha, na której rozpatrywany będzie m.in. projekt uchwały w tej sprawie, zwołana została na dzień 27 maja 2021r.
Jerzy Langer
