Głowy państwa nie ograniczają żadne warunki
Niektórzy pamiętają jeszcze z jakim zainteresowaniem całego kraju spotkał się fakt przyznania obywatelstwa Emmanuelowi Olisadebe przez Aleksandra Kwaśniewskiego latem 2000 roku. Pierwszy czarnoskóry piłkarz w naszej kadrze i nasza wielka nadzieja przed mistrzostwami w Korei i Japonii był prawdziwą sensacją. Przyjmując polski paszport nie porozumiewał się nawet biegle naszym językiem, inne warunki też zostały wówczas pominięte – ale, niezależnie od tego, taki właśnie charakter mają uprawnienia Prezydenta w tej kwestii. Mimo pewnych zmian w prawie, jakie nastąpiły od tamtego czasu, pozostało to niezmienione.
Głowa państwa może nadać obywatelstwo polskie na wniosek każdego cudzoziemca, kompetencji tej nie ograniczają żadne warunki. Decyzję swoją podejmuje w drodze postanowienia, które ma charakter uznaniowy, nie wymaga żadnego uzasadnienia i jest ostateczne.
Jest to sposób nabycia obywatelstwa, który nie podlega przepisom Kodeksu postępowania administracyjnego, nie obowiązują zatem właściwe mu terminy ani środki odwoławcze.
Procedura ta rozpoczyna się od złożenia wniosku, który trafia do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, które ma 14 dni na wydanie opinii, stanowisko zajmuje też sam minister. Zanim przekaże dokumenty prezydentowi może jeszcze zasięgnąć opinii właściwych organów, co może zająć 30 dni, a jeśli sytuacja tego wymaga, trzy miesiące. Prezydent może jednak w każdym momencie postępowania zdecydować o przekazaniu mu sprawy bezpośrednio.
Duże rzesze osób starające się o zdobycie polskiego obywatelstwa, korzystają dziś jednak z innej drogi.
Mieszkam w Polsce i chcę być Polakiem
Obcokrajowiec, który przebywa w Polsce przez dłuższy czas, może starać się o uznanie za obywatela polskiego przez właściwego ze względu na miejsce zamieszkania Wojewodę, do którego należy skierować stosowny wniosek. Polskie prawo wymienia siedem przypadków, w których uznanie to może nastąpić, przy czym wystarczy spełnić jeden z nich. Jest to np. fakt nieprzerwanego przebywania w kraju przez trzy lata na podstawie stałego zezwolenia i posiadania stałego źródła dochodu. Ponadto, konieczne jest posiadanie certyfikatu poświadczającego władanie językiem polskim na poziomie przynajmniej B1. Można go uzyskać dzięki regularnie organizowanym egzaminom. Obywatelstwo polskie nie należy więc do tych, których uzyskanie jest szczególnie trudne, choć poradzenie sobie z formalnościami, a także oceną niektórych indywidualnych przypadków może sprawiać problemy. Tutaj z pomocą przychodzą fachowcy wyspecjalizowani tej dziedzinie, tacy jak np. ci z Visa and Work, którzy pomogą w zgromadzeniu dokumentacji i przygotowaniu wniosku. Klienci mogą liczyć także na pomoc pełnomocnika i wsparcie podczas wszystkich stadiów procedury.