Mateusz Mykytyszyn – Zamek Książ w Wałbrzychu
Kiedy młody, krakowski ksiądz Karol Wojtyła przyjechał do Książa jako uczestnik wycieczki rowerowej 5 września 1956 roku, nie mógł podejrzewać, że jako głowa kościoła katolickiego beatyfikuje rok przed swoją śmiercią, goszczącego tu niegdyś ostatniego austro-węgierskiego cesarza. W Polsce lat 50-tych ubiegłego stulecia o arystokracji mówiło się źle albo nie mówiło się wcale . Po pustych korytarzach zrujnowanego Książa hulał wiatr, a o wydarzeniu, które sprawiło, że 22-letni arcyksiążę Karol zawitał tu 3 czerwca 1910 roku nikt już nie pamiętał.
Wizyta wnuka młodszego brata panującego wówczas w Austro-Węgrzech cesarza Franciszka Józefa I związana była z odsłonięciem pomnika upamiętniającego bitwę pod Dobromierzem. 4 czerwca 1745 roku podczas drugiej wojny śląskiej (w ramach szerszych zmagań wojny o sukcesję austriacką) między wojskami pruskimi dowodzonymi osobiście przez króla Prus Fryderyka II a wojskami koalicji austriacko-saskiej pod dowództwem księcia Karola Lotaryńskiego, wspieranego przez saskiego księcia Jana Adolfa von Sachsen-Weissenfels.
Gościem honorowym książęcej rodziny Hochberg von Pless był wówczas następca tronu cesarskich Niemiec, syn cesarza Wilhelma II, kronprinz Wilhelm.
Francuskiemu kucharzowi właścicieli Książa, Louisowi Hardouinowi zawdzięczamy zachowaną do naszych czasów fotografię stołu nakrytego na tę okazję oraz towarzyszący jej schemat usadzenia 26 biesiadników.
Księżna Daisy znalazła się dokładnie w centralnym miejscu z arcyksięciem Karolem po swojej prawej stronie i kronprinzem Wilhelmem naprzeciwko. „Royalsi” goszczący w Książu mogli zawsze liczyć na moc rozrywek w komfortowych i luksusowych warunkach o co dbali zapobiegliwi gospodarze.
W swoich pamiętnikach księżna pisała o austriackim arcyksięciu i przyszłym błogosławionym z pewnym lekceważeniem, ale także rozeznaniem politycznym spekulując, że może on zostać następcą tronu. „Mały 22-letni arcyksiążę przybył pół godziny temu. Jest on najstarszym synem arcyksięcia Otto. Będzie cesarzem jeśli dzieci będące owocem mezaliansu arcyksięcia Franciszka Ferdynanda z księżną Hohenberg, nie zostaną zaakceptowane jako królewskie… Nie mogłabym teraz siedzieć na dole przez cała godzinę i konwersować, a wiec pokazałam arcyksięciu pokój i powiedziałam, że ponieważ wstał dziś wcześnie, zapewne chciałby trochę odpocząć. Wszyscy śmiali się kiedy zeszłam na dół i powiedziałam, że kazałam arcyksięciu, jak dziecku, pójść do łóżka. Jego adiutant poszedł na górę razem z nim. On i następca trony będą codziennie polować. Wieczorny posiłek jada się u nas o dziewiętnastej, a więc 45 minut na spacer i odpoczynek” – zanotowała pod datą 3 czerwca 1910 roku. Cztery lata później, w dniu urodzin księżnej Daisy 28 czerwca 1914 roku arcyksiążę Franciszek Ferdynand wraz z problematyczną małżonką zginęli w zamachu w Sarajewie, a dziedzicem Franciszka Józefa I ogłoszono „małego arcyksięcia”.
Zbiegów okoliczności jest jednak więcej. W jadalni książęcej w północnym skrzydle barokowej części parteru gdzie Hochbergowie podejmowali w 1910 roku arcyksięcia Karola mieści się dziś katolicka kaplica pomocnicza Kościoła pw. Św. Anny na Szczawienku. W kwietniu 2016 roku odbyła się w niej uroczysta msza z okazji 80 rocznicy urodzin wnuka Jana Henryka XV i księżnej Daisy, księcia Bolko von Pless, który regularnie odwiedza posiadłości swoich przodków. Rok później, w sierpniu 2017 roku do Książa przyjechał wnuk cesarza Karola I arcyksiążę austro-węgierski Georg von Habsburg-Lotharingen z żoną arcyksiężną Eiliką (z domu księżniczką Oldenburga). Zamieszkały w Budapeszcie młodszy syn arcyksięcia Otto von Habsburga gościł m.in. w słynnych stajniach Książa, gdzie hodowane są konie rasy śląskiej wywodzące się od koni oldenburskich. Od tego roku jest ambasadorem węgierskim w Paryżu.
Habsburgowie i Hochbergowie
Arcykatolickim Habsburgom protestancka rodzina Hochbergów z Książa zawdzięczała nadane im. w XVII wieku tytuły baronów i hrabiów czeskich. Orzeł cesarskiej dynastii do dziś zajmuje centralne miejsce w książęcym herbie Hochberg von Pless. Można go zobaczyć nad balkonem Budynku Bramnego od strony przedzamcza. To nie jedyne miejsce gdzie w Książu odnajdziemy rodowe symbole tej dynastii. Na północnej, zwanej herbową ścianie Czarnego Dziedzińca wśród herbów wszystkich historycznych rodów rezydujących na twierdzy ksiąskiej są także te należące do Habsburgów linii albertyńskiej i leopoldyńskiej. Jako królowie Czech i znajdującego się w ich granicach w XVI wieku Śląska byli właścicielami zamku w którego posiadanie weszli drogą dziedziczenia po Piastach świdnicko-jaworskich, czeskich Luksemburgach i Jagiellonach. Książ dzierżawili Hohbergom jako zastawne dobra dziedziczne do 1605 roku. Konrad III von Hoberg za 72 tysiące talarów wykupił wówczas od cesarza Rudolfa III zamek i całe dominium. Monarcha potwierdził także dziedziczne prawo własności do dóbr książańskich.
Błogosławiony Cesarz Karol I – odwiedził Zamek Książ 4 czerwca 1910 r. Karol I, właśc., niem. Karl Franz Josef Ludwig Hubert Georg Maria (ur. 17 sierpnia 1887 w Persenbeugu, zm. 1 kwietnia 1922 w Funchal na Maderze) – ostatni władca Cesarsko-Królewskich Austro-Węgier (jako król Węgier – Karol IV, jako król Czech – Karol III), pochodził z dynastii Habsbursko-Lotaryńskiej.
Błogosławiony Kościoła katolickiego od 2004 roku
Święty Jan Paweł II – odwiedził Zamek Książ 5 września 1956 r.
Jan Paweł II (łac. Ioannes Paulus PP. II, wł. Giovanni Paolo II, właśc. Karol Józef Wojtyła i; ur. 18 maja 1920 w Wadowicach, zm. 2 kwietnia 2005 w Watykanie) – polski duchowny rzymskokatolicki, biskup pomocniczy krakowski (1958–1964), a następnie arcybiskup metropolita krakowski (1964–1978), kardynał (1967–1978), zastępca Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski (1969–1978), 264. papież i 6. Suweren Państwa Watykańskiego w latach 1978–2005. Święty Kościoła katolickiego od 2014 roku.
