Tekst „CHODŹCIE, CHODŹCIE / приходьте, приходьте” powstał dzięki pierwszej rezydencji dramaturgicznej w Wałbrzychu pn. ZAPRACOWANI. Małgorzata Maciejewska rozpoczęła przygotowania do rezydencji już w listopadzie 2021 roku – wtedy wspólnie z kuratorem projektu Tomaszem Jękotem zdecydowała się na pracę na tematem sytuacji osób z Ukrainy mieszkających w Polsce. Projekt początkowo miał opowiadać o życiu, zatrudnieniu i próbie asymilacji, jednak już lutym 2022 nabrał zupełnie nowego, nieprzewidzianego wymiaru. Agresja militarna Rosji w Ukrainie zmieniła całkowicie kontekst poszukiwań autorki. Teatr Dramatyczny postanowił wspólnie z Maciejewską otworzyć instytucję na osoby z Ukrainy, spróbować oddać im przestrzeń do rozmowy, potraktować podmiotowo. Tak rozpoczęła się trwająca 3 miesiące wnikliwa praca badawcza rezydentki.
Małgorzata Maciejewska podczas swojej rezydencji spotykała się z wieloma osobami z Ukrainy. Często były to rozmowy bardzo intymne i dotykające traumy wojennej.
- Wywiady prowadzone były na gorąco, często w parę tygodni, dni po ucieczce z obszaru wojny, mają niesamowitą siłę i są niepowtarzalnym w skali Polski zapisem emocji i uczuć, które towarzyszyły Przybyszom w ich ucieczce i zadomowianiu się w Polsce – mówi Maciejewska. – Są ludzie, którzy uciekali przez kilka krajów, nocą, z małym płaczącym dzieckiem na tylnym siedzeniu, są kobiety, które uciekły widząc spadającą na sąsiednie osiedle bombę. Młode, dojrzałe, samotne, z dziećmi, z mężami, ojcami zaangażowanymi w walki. Te portrety są niesamowite, dają nam wgląd w to, co niedostępne, dla tych, którzy tego nie przeżyli. Pozwalają lepiej zrozumieć ich trudne doświadczenie.
Fragmenty rozmów można zobaczyć na Teatralnym YouTubie – na sierpień planujemy publikację całych wywiadów.
Dzięki wielkiemu zaangażowaniu prezeski Stowarzyszenia Ukraina – Wałbrzych (Товариство „Україна-Валбжих”) Ally Kovalchuk było możliwe dotarcie do jak największej ilości osób, które chciały podzielić się swoimi historiami i przemyśleniami, niejednokrotnie również marzeniami. Z wielkiej potrzeby uczestnictwa w teatrze „Szaniawski” wraz z Małgorzatą Maciejewską i Miłoszem Pietruskim zorganizowali warsztaty włączeniowe dla Ukraińców i Polaków. Pietruski jest specjalistą kreowania działań dla osób z grup wykluczonych, wraz ze studentami wydziału lalkarskiego z wrocławskiej Akademii Sztuk Teatralnych zaproponował warsztaty, które niejednej osobie pomogły przezwyciężyć fobie społeczne, odważnie opowiedzieć o swoim doświadczeniu wojennym, uśmiechnąć się pomimo całej sytuacji, o której nie da się zapomnieć. Warsztaty rozbudziły także potrzebę częstszego udziału w życiu teatru. Zdjęcia na warsztatach wykonała ukraińska artystka Valentina Dubovka.
Spotkania i warsztaty, a także aktywne uczestnictwo Maciejewskiej i Jękota w życiu wspólnoty ukraińskiej mieszkającej w Wałbrzychu, stało się podstawą do napisania tekstu „CHODŹCIE, CHODŹCIE / приходьте, приходьте”. W efekcie powstał dramat niezwykle ważny i potrzebny, jako gest solidarności i współpracy ze społecznością ukraińską w Wałbrzychu. Do udziału w projekcie zaproszeni są twórcy z obydwu krajów. Pokazy spektaklu 4 i 5 czerwca będą niewątpliwe wspólnotowym doświadczeniem, próbą zrozumienia siebie ponad barierami języka i absurdu wojny. Autorka, która przyjęła także rolę reżyserki wydarzenia, w swoim tekście w zabawny i zdystansowany sposób opowiada o polsko-ukraińskich relacjach, w każdym momencie stara się budować mosty porozumienia. Nie ucieka przy tym od traumy wojny opowiadając szczerze historie, które przekazali jej Ukraińcy. Maciejewska stawia na nadzieję i szczerość – dwie rzeczy, którymi epatowali jej rozmówcy. „CHODŹCIE, CHODŹCIE / приходьте, приходьте” otwiera instytucję teatru na nowe osoby i co najważniejsze bawi i daje tematy do namysłu. W spektaklu biorą udział aktorzy Teatru Dramatycznego: Irena Sierakowska, Czesław Skwarek i Wojciech Świeściak, gościnnie na wałbrzyskiej scenie zobaczymy Halynę Rybę - aktorkę i dyrektorkę teatru z Lwowa, a także Kamila Patera - muzyka multiinstrumentalistę.
Na „CHODŹCIE, CHODŹCIE / приходьте, приходьте” zapraszamy w sobotę 4 czerwca o 19:00 oraz niedzielę 5 czerwca o 18:00. Bilety tylko 8 zł.
CHODŹCIE, CHODŹCIE / приходьте, приходьте
finał projektu ZAPRACOWANI. REZYDENCJE DRAMATURGICZNE W WAŁBRZYCHU
rezydentka, autorka tekstu i reżyserka czytania: Małgorzata Maciejewska
kurator projektu rezydencji: Tomasz Jękot
tłumaczenia, konsultacje ukraińskie: Alla Kovalchuk
muzyka na żywo: Kamil Pater
zdjęcia: Mark Pohodin
obsada: Halyna Ryba (g), Irena Sierakowska, Czesław Skwarek, Wojciech Świeściak.