Jej Królewska Wysokość, księżniczka Sophie Rumuńska jest młodszą siostrą księżniczki Margarety, Strażniczki Korony Rumuńskiej i obecnej głowy dynastii rumuńskiej. Do Książa przyjechała już po raz piąty, tym razem w towarzystwie rodziny i przyjaciół, w tym księżnej Ede Sapieżyny-Różańskiej. Pierwszy przyjazd księżniczki do Książa w 2018 roku nie był przypadkowy. Podążała wówczas śladami swojej prababki - królowej Marii, która przyjaźniła się z księżną Daisy Hochberg von Pless . Królowa Maria Rumuńskiej (1875-1938), podobnie jak księżna Daisy byłą Angielką z pochodzenia (córką księcia Edynburga i wnuczką królowej Wiktorii) i pozostawiła po sobie poczytne pamiętniki.
W 1906 roku przebywała w gościnie u książąt von Pless w Książu, a relację z tej wizyty zawarła w wydanej w 1931 roku autobiografii. Przyjacielskie relacje Hochbergów z Książa i rumuńskiej rodziny królewskiej zaowocowały nawet w 1930 roku krótkotrwałymi zaręczynami średniego syna Daisy i Jana Henryka XV, hrabiego Aleksandra von Hochberga z najmłodszą córką królewską, księżniczką Ileaną.
Księżniczka przyjeżdża do Książa także jako darczyńca i gość honorowy Gali Ambasadorów Wałbrzycha. W 2021 roku dzięki współpracy Zamku Książ i Wałbrzyskiej Galerii Sztuki BWA, zaprezentowano w Książu wystawę fotografii autorstwa księżniczki pt. „Rumuńska podróż” którą otworzyła osobiście 4 września 2021, jako pierwszą prezentację swoich zdjęć w Polsce.
Jej Królewska Wysokość, księżniczka Sophie Rumuńska
Księżniczka Sophie jest czwartą córką króla Michała i królowej Anny. Urodziła się 29 października 1957 roku w królewskiej rezydencji Tatoi w Grecji. Przez większość swojego życia mieszkała w Szwajcarii, Stanach Zjednoczonych i Francji. W Rumunii zamieszkała na stałe w 2018 roku.
Księżniczka studiowała w Szwajcarii i Wielkiej Brytanii, a następnie kontynuowała naukę na Uniwersytecie Północnej Karoliny w Stanach Zjednoczonych, studiując sztuki piękne i fotografię. Później uczęszczała do Corcoran School of the Arts and Design w Waszyngtonie, gdzie studiowała projektowanie graficzne i fotografię. Wydarzenia w Rumunii w grudniu 1989 roku diametralnie zmieniły jej życie. Przerwała studia i wróciła do rodzinnego domu w Szwajcarii, aby pomóc ojcu. Wraz ze swoją siostrą, ówczesną księżniczką Margaretą, która później została suwerenem królewskiego rodu Rumunii i strażniczką korony rumuńskiej, odegrała ważną rolę w konsolidacji jego kancelarii. W styczniu 1990 roku Księżniczka Sofia i Księżniczka Margareta przybyły po raz pierwszy na rumuńską ziemię. Odkryły społeczeństwo głęboko naznaczone okresem komunistycznym. Fundacja Księżniczki Margarety z Rumunii, obecnie zwana Fundatia Regala Margareta a României, została ustanowiona w celu wspierania zrównoważonych projektów w dziedzinie edukacji, rozwoju społeczeństwa obywatelskiego i kultury, które przyczyniają się do duchowej i społecznej odnowy Rumunii . Przez kilka następnych lat Księżniczka Sofia odgrywała kluczową rolę jako wiceprezes Fundacji, realizując liczne projekty. W Stanach Zjednoczonych organizowała zbiórki funduszy oraz pomoc humanitarną dla swojej ojczyzny. Księżniczka przyczyniła się również do promowania działalności Fundacji na arenie międzynarodowej. W 1995 roku wydała w Bukareszcie książkę z opowiadaniami dla dzieci, ilustrowaną przez młodych rumuńskich artystów, a dochód przekazała Fundacji na projekty mające na celu wspieranie chorych i upośledzonych dzieci.
Jej Królewska Wysokość jest rozwiedziona i ma jedno dziecko. Jej córka Elisabeta-Maria, urodziła się we Francji w 1999 roku. Do niedawna obie mieszkały w Bretanii, gdzie księżniczka Sophie kontynuowała twórczość fotograficzną i regularnie wystawiała swoje prace we Francji i poza nią. Dziś księżniczka jest uznawana za cenionego fotografa na całym świecie. Jest laureatką nagrody Kotinos International „Award of Excellence in Photography 2018” we współpracy z „Filanthropy International Organization”, członkiem Organizacji Narodów Zjednoczonych i „Sane International Organization”. W 2017 roku w Bukareszcie ukazała się seria pocztówek z jej zdjęciami, w tym samym roku miała też swoje pierwsze wystawy w Rumunii. W 2018 roku księżniczka Sophie zamieszkała na stałe w Rumunii, gdzie wykonuje zawód fotografa, a także pełni aktywną i publiczną rolę jako członek rodziny królewskiej oficjalnie uznawanej przez kolejne rumuńskie rządy za część szeroko pojętych struktur państwowych. Członkowie rodziny królewskiej posiadają paszporty dyplomatyczne, reprezentują Rumunię na arenie europejskiej, a o kraju tym mówi się i pisze, jako o pierwszej „koronowanej republice”.
Polsko-rumuńskie epizody historyczne:
– Józef Piłsudski był zaprzyjaźniony z rumuńską rodziną królewską, bywał w tym kraju na długich wakacjach i cztery razy w czasie wizyt oficjalnych (1922, 1928, 1931, 1932).
– W 1921 roku zawarto „Konwencję o przymierzu odpornym między Rzeczpospolitą Polską a Królestwem Rumunii”. Militarny sojusz z Warszawą stanowił zaporę przeciw imperializmowi Związku Radzieckiego. Składał się on z jawnej umowy politycznej i tajnej konwencji wojskowej. Sojusz z Rumunią traktowana był przez Marszałka jako ważny element polskiej polityki zagranicznej.
– Wizyta Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego w Rumunii podjęta we wrześniu 1922 r. w istotny sposób przyczyniła się do zacieśnienia sojuszu między obu państwami zawartego w marcu 1921 r. Doprowadziła przede wszystkim do podpisania nowej konwencji wojskowej, eliminującej mankamenty konwencji podpisanej w 1921 r. Do pozytywnych rezultatów wizyty należy również zaliczyć działania dyplomacji rumuńskiej wobec Francji, Wielkiej Brytanii i Włoch popierające dążenia Polski do uznania przez te państwa przynależności do RP Galicji Wschodniej.
– 21.06.1923 r. Prezydent RP Stanisław Wojciechowski nadał Jego Królewskiej Mości Ferdynandowi I królowi Rumunii Krzyż Wielki Orderu Virtuti Militari. W związku z tym królewska para odbyła sześciodniową oficjalną wizytę w Polsce. Para przyjechała do Polski 23.06. W niedzielę 24.06 o godzinie 10:30 na Dworcu Wiedeńskim w Warszawie nastąpiło oficjalne przywitanie Pary Królewskiej przez Prezydenta RP z małżonką. Następnie odbył się przejazd ulicami Warszawy do Łazienek, gdzie Para Królewska wzięła udział w Mszy Świętej.
– Marszałek Piłsudski był człowiekiem obdarzonym niezwykłą charyzmą, – cechą osobowości, która sprawiała, że w jego obecności każdy, nawet wysoko postawiony czuł respekt. Jedno z takich spotkań, wspomina Mikołaj, syn Ferdynanda króla Rumunii. – „Miałem wrażenie, że ojciec mój ma zamiar przyjąć swego gościa serdecznie, ale z pewną nonszalancją. Pomimo wszystko Naczelnik Państwa to nie król […]. Po chwili ukazał się [Piłsudski] lekko pochylony naprzód i patrzył na naszą grupę. Potem wolno, bardzo wolno zaczął schodzić. Spojrzałem na swego ojca i nie zapomnę nigdy: skonstatowałem, że zanim Piłsudski zdążył wejść, ojciec mój rzucił papierosa i stanął na baczność”.
– Piłsudski przybył do Konstancy w nocy 13 kwietnia 1932 roku. Na Marszałka oczekiwali poseł Jan Szembek, attaché wojskowy kapitan Jan Derecki oraz radca Tadeusz Kobylański wraz z przedstawicielami władz rumuńskich. Następnie koleją udano się do Bukaresztu, gdzie spotkał się z królem Karolem II oraz wizytował rumuński pułk piechoty jego imienia stacjonujący w miejscowości Falticeni. Wizyta w Rumunii zakończyła się 20 kwietnia. Dwa dni później Piłsudski przybył do Warszawy, kończąc tym samym swoją ostatnią podróż zagraniczną w życiu.
– W sobotę, 27 października 2012 r. w parku im. Iona Voicu w centrum Bukaresztu miało miejsce uroczyste odsłonięcie pamiątkowej tablicy – pomnika, upamiętniającego postać Marszałka Józefa Piłsudskiego i jego wizyt w stolicy Rumunii w okresie międzywojennym.
Opr. Mateusz Mykytyszyn – kurator wystawy „Rumuńska podróż”
