Festiwal HAŁDA JAZZ to wydarzenie muzyczne, mające na celu popularyzację sztuki improwizowanej, realizowane od 2008. Współorganizatorem tegorocznej edycji przedsięwzięcia jest Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Samorządu Województwa Dolnośląskiego.
Przez pierwsze jedenaście lat festiwal odbywał się w Bogatyni. W 2019 organizator festiwalu, Fundacja Promocji Muzyki i Terapii „Green”, podjęła się po raz pierwszy zorganizowania tego przedsięwzięcia w Wałbrzychu, na scenie Filharmonii Sudeckiej, uznając, że zrodzi to możliwość otwarcia sceny Filharmonii dla jazzu, jako innego rodzaju sztuki, innego wykonawcy i odbiorcy.
Już po pierwszej odsłonie Hałda Jazz w Filharmonii Sudeckiej, okazało się, że Wałbrzych stał się przysłowiowym strzałem w dziesiątkę. Widoczne wokół wyciągi szybowe, opuszczone kopalnie i liczne hałdy, wpisują się znakomicie w stylistykę muzyki jazzowej, zrodzonej przecież z ciężkiej, niewolniczej pracy. Tegoroczna edycja festiwalu, poza Filharmonią Sudecką, na dwa wieczory przeniesie widzów do industrialnych przestrzeni Starej Kopalni w Wałbrzychu – współorganizatora Festiwalu, oraz do wnętrz Teatru Dramatycznego im. Jerzego Szaniawskiego.
SZANOWNI PAŃSTWO, przed nami XIII Międzynarodowy Festiwal Hałda Jazz, Wałbrzych 2020. Przedsięwzięcie organizowane jest pod honorowym patronatem Prezydenta Wałbrzycha – Pana Ramona Szełemeja, Wicemarszałka Województwa Dolnośląskiego – Pana Grzegorza Macko oraz Wiceprzewodniczącego Sejmiku Województwa Dolnośląskiego – Pana Andrzeja Kredkowskiego.
Impulsem do wyboru tematyki tegorocznej edycji festiwalu była, celebrowana w ubiegłym roku, 50. rocznica śmierci Krzysztofa Komedy Trzcińskiego. Dla upamiętnienia rocznicy, zorganizowano wiele projektów, odbyło się mnóstwo koncertów, nagrano nawet kilka płyt. Wszystkie te aktywności były niezwykle ważne, gdyż przybliżyły nieocenioną twórczość tego wybitnego kompozytora i pianisty.
KOMEDA w WAŁBRZYCHU Zorganizowanie festiwalu jazzowego, jako kolejnej imprezy z całego szeregu podobnych, nie miało sensu. Realizacja 13. edycji Hałda Jazz musiała więc kryć w sobie coś więcej. Genezy wyboru tematyki tegorocznego wydarzenia należy doszukiwać się w historii, a konkretnie – w krótkim epizodzie z życia Krzysztofa Trzcińskiego, związanym z Wałbrzychem.
Miejscowe media informowały: „15 września 2011, na ścianie kamienicy przy ul. Słowackiego w Wałbrzychu, gdzie w latach 1946-1947 mieszkał Krzysztof Komeda Trzciński z rodzicami i siostrą, odsłonięto tablicę pamiątkową, na której umieszczono fragment klawiatury pianina i fragment taśmy filmowej oraz inskrypcję:
W tym budynku w latach 1946-1947 mieszkał Krzysztof Komeda Trzciński (1931-1969), wybitny kompozytor i pianista jazzowy, światowej sławy twórca muzyki filmowej. Tutaj narodziła się jego pasja do muzyki jazzowej”.
TŁO HISTORYCZNE
W latach 1946-1947 Mieczysław Trzciński, ojciec Krzysztofa, został dyrektorem wałbrzyskiego oddziału Narodowego Banku Polskiego, i przeprowadził się do Wałbrzycha z żoną, córką i synem. Siedziba banku mieściła się przy ul. Słowackiego 23 a. Na górnych piętrach było ulokowane służbowe mieszkanie dyrektora banku, gdzie zamieszkała rodzina Trzcińskich.
W tym czasie, Krzysztof Trzciński, późniejszy muzyk i kompozytor, uczęszczał do gimnazjum przy ul. Paderewskiego w Wałbrzychu. Obecnie mieści się tu I Liceum Ogólnokształcące.
Również w Wałbrzychu, państwo Trzcińscy kupili swojemu synowi pianino, na którym komponował swoje pierwsze dzieła.
Do instrumentu nadal przytwierdzona jest tabliczka z informacją: „Pianino zostało zbudowane w fabryce instrumentów muzycznych w Legnicy, skąd trafiło do sklepu z instrumentami Carla Minge w Wałbrzychu (wówczas niemieckim Waldenburgu). Sklep ten funkcjonował przy obecnej ul. Kościuszki”.
Ciekawostką jest fakt, że, dzięki ubiegłorocznej edycji Hałda Jazz w siedzibie Filharmonii Sudeckiej, okazało się, iż instytucja ta usytuowana jest w bliskim sąsiedztwie domu rodziny Trzcińskich. Filharmonię dzieli od mieszkania nastolatka Krzysztofa Komedy zaledwie 80 metrów. Dlatego właśnie, jeszcze w 2019, zrodziła się potrzeba popularyzowania wiedzy o postaci Krzysztofa Komedy Trzcińskiego, jako wałbrzyszanina.
Z powstałej wówczas energii skorzystali organizatorzy tegorocznego Hałda Jazz.
P R O G R A M ► 31 października, godz. 19, Stara Kopalnia, ZADUSZKI JAZZOWE
STEPPING STONE QUARTET – „MYŚLĄC KOMEDA”
Wojciech Pruszyński – piano
Marcin Fic – trumpet
Piotr Stepek – bass
Jakub Miarczyński – drums.
Projekt powstał z inicjatywy Marcina Fica, we współpracy z Wojciechem Pruszyńskim, współautorem muzyki zespołu.
Kierunek, w którym kwartet zmierza, jest zdefiniowany wieloletnią muzyczną współpracą i przyjaźnią między artystami. Grając wiele wspólnych koncertów, stworzyli specyficzny rodzaj więzi, nie wymagający słów. Ta niezwykła symbioza daje w sztuce poczucie bezpieczeństwa i wolności.
Najogólniej mówiąc, Stepping Stone Quartet to zespół, który prezentuje jazz w czystym wydaniu. Zarówno współczesne brzmienia, jak i szacunek do tradycji, stanowią dla członków formacji wartość samą w sobie.
„Myśląc ‚Komeda'” to nowy projekt Stepping Stone Quartet. Jest ukłonem w stronę najważniejszego polskiego jazzmana, Krzysztofa Komedy. Charakter kompozycji Komedy, nieprzewidywalność melodii, a także charakterystyczne dla niego harmonie, sprawiają, że muzyka ta jest wyjątkowa, a sam Krzysztof Komeda nieustannie cieszy się wielką estymą.
Bilety: kasa Wałbrzyskiego Ośrodka Kultury
online: bilety.wok.walbrzych.pl
► 13 listopada, godz. 13, Stara Kopalnia
KONKURS „KOMEDA DA SIĘ LUBIĆ”, na wykonanie własnej, współczesnej interpretacji utworu Krzysztofa Komedy.
Organizatorom zależy, by uczestnicy konkursu zaprezentowali swoje pomysły na wykonanie muzyki Komedy w sposób absolutnie oryginalny, interesujący, nie powielający znanych sztamp, nowatorski, a przede wszystkim – przystępny w odbiorze dla każdej publiczności. Mogą to być interpretacje popowe, hip hopowe, rockowe czy taneczne. Wszystkie chwyty dozwolone!
NAGRODY
Uczestnicy będą mogli zaprezentować się przed profesjonalnym jury.
Laureat konkursu wystąpi 1 grudnia 2020 w Filharmonii Sudeckiej, w charakterze supportu przed koncertem Gwiazdy Festiwalu, Urszuli Dudziak. Poza tym prestiżowym wyróżnieniem, na zwycięzcę konkursu czeka nagroda finansowa w wysokości 2 tys. zł.
Oferta skierowana jest do wszystkich chętnych, bez względu na wiek i płeć, do amatorów i profesjonalistów. Celem konkursu jest promocja artystów-amatorów, by zainspirować ich do szerszego spojrzenia na własną twórczość, do wyjścia poza lokalną scenę i działania według zasady „Komponuj lokalnie, graj globalnie”.
Uczestnicy konkursu otrzymają dyplomy uznania oraz bezpłatne zaproszenia do Filharmonii Sudeckiej na koncert finałowy z udziałem Gwiazdy.
Prestiżu całemu przedsięwzięciu doda wręczenie nagród osobiście przez Prezydenta Miasta Wałbrzycha oraz przedstawicieli Samorządu Województwa Dolnośląskiego.
ZASADY UCZESTNICTWA w KONKURSIE
Współczesne interpretacje kompozycji Krzysztofa Komedy mogą mieć formę:
1. utworu instrumentalnego lub wokalnego, albo też wokalno-instrumentalnego, wykonanego indywidualnie;
2. utworu instrumentalnego lub wokalnego, albo też wokalno-instrumentalnego, wykonanego przez zespół;
3. tańca nowoczesnego do kompozycji Komedy – indywidualnego lub zespołowego.
PRZESŁUCHANIA odbędą się w Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia w Wałbrzychu, ul. Wysockiego 29, 58-304 Wałbrzych, w godzinach 13-19.
Szczegółowych informacji udziela pani Marta Wróbel, Kierownik Działu Marketingu i Promocji, tel. 74 667 09 00.
ZGŁOSZENIA prosimy kierować na adres:
sekretariat@starakopalnia.pl
W zgłoszeniu należy podać dane osobowe uczestnika, wiek, adres zamieszkania oraz numer telefonu kontaktowego.
W odpowiedzi na zgłoszoną kandydaturę, organizatorzy wyślą informację o dokładnej godzinie prezentacji danego uczestnika w dniu konkursu.
W konkursie może wziąć udział maksymalnie dziesięciu uczestników (solowych lub zespołów).
Osoby niepełnoletnie zobowiązane są przedstawić pisemną zgodę rodziców, wymagana jest także obecność opiekuna podczas przesłuchania.
INSTRUMENTY
Organizator zapewnia zestaw perkusyjny, gitarowy oraz combo basowe, natomiast nie zapewnia gitar i instrumentów klawiszowych.
► 14 listopada, godz. 17, Stara Kopalnia
WYSTAWA „KOMEDA – KALENDARIUM ŻYCIA” autorstwa Andrzeja Rumianowskiego i Muzeum Jazzu w Warszawie, wykonana na podstawie materiałów z prywatnego archiwum Zofii Komedowej-Trzcińskiej.
Wystawa prezentuje sylwetkę i najważniejsze wydarzenia z życia Krzysztofa Komedy, w formie fotograficzno-opisowej. Odwiedzający będą mogli prześledzić dzieciństwo artysty, lata młodości, czas zamieszkania w Wałbrzychu, okres studiów w Akademii Medycznej, pierwsze kompozycje jazzowe, festiwale, koncerty, ślub z Zofią, podróże, amerykańską karierę i okoliczności tragicznej śmierci. Wymienione są tu tytuły wszystkich filmów i płyt z muzyką Komedy, a także tytuły wszystkich książek, napisanych o nim.
SPOTKANIE z TOMASZEM LACHEM, pasierbem Krzysztofa Komedy i autorem książki „O Komedzie, Zośce i innych”, oraz prezentacja mini-filmu dokumentalnego „Komeda – Przystanek Wałbrzych’”, opracowanego przez lokalnego historyka, Marcina Kuleszo, oraz Krzysztofa Witkowskiego i TVT HD.
PIOTR DAMASIEWICZ – MUZYCZNE OPOWIEŚCI O KOMEDZIE
Tego wieczoru odbędzie się również recital cenionego trębacza jazzowego, jednego z najbardziej wszechstronnych polskich jazzmanów, muzycznego wizjonera, indywidualisty, lidera formacji Power of the Horns i wielu innych projektów.
Człowiek-orkiestra, czyli Piotr Damaś Damasiewicz. W swojej twórczości, Damaś odwołuje się do języka modalnego jazzu, free, europejskiej muzyki klasycznej, nowej europejskiej muzyki improwizowanej, sound art i improwizacji elektroakustycznej.
Program Piotra Damasiewicza na Festiwalu Hałda Jazz będzie obejmował tematy i kompozycje Krzysztofa Komedy. Trębacz skoncentruje się na filmowo-muzycznym dorobku pianisty. Recital przewidziany jest w przestrzeni, która podkreśli charakter nostalgii, dramatu i krajobrazowości, doskonale odzwierciedlających kunszt wybitnego kompozytora. Damasiewicz wejdzie w interakcję z przestrzenią i architekturą, by – poprzez pogłos – w pełni oddać wyjątkowy charakter specjalnie wyselekcjonowanych kompozycji. Pojawią się tematy „What Have You Done to Its Eyes?”, „Sarah’s Song”, „Rosemary’s Baby”, oraz motywy z filmu „Nóż w wodzie”.
Wstęp wolny.
► 22 listopada, godz. 19.15, Teatr Dramatyczny w Wałbrzychu, Duża Scena
PROJEKT MUZYCZNO- MULTIMEDIALNY „NIM WSTANIE DZIEŃ”
To projekt, łączący muzykę na żywo z multimediami i narracją aktorską. Opowiada o życiu i twórczości Krzysztofa Komedy.
Artyści, biorący udział w projekcie, postawili sobie za cel prezentację utworów Komedy w nowej, przystępnej i atrakcyjnej dla współczesnego widza formie. Rozbudowany, godzinny koncert kwartetu jazzowego, połączony z elementami multimedialnymi autorstwa Pawła Rzeckiego, ukazującymi biografię mistrza, oraz narracją aktorską Michała Koseli z Teatru Dramatycznego w Wałbrzychu, zapewnią publiczności wyjątkowe doznania i pozwolą prześledzić życie Komedy od narodzin aż po tragiczną śmierć.
Wystąpią:
Adam Kawończyk – trumpet, flute, kalimba, pipe
Piotr Domagała – electric guitar, acoustic guitar
Krzysztof Witkowski – bass guitar, acoustic guitar
Oleg Dyyak – accordion, percussion, duduk
Michał Kosela – actor, narration.
Koncepcja kwartetu zmierza w kierunku wydobycia inspiracji etnicznych w muzyce Komedy oraz poszerzenia jej interpretacji o elementy brzmień czysto akustycznych. Zmiękczenie barw i wykreowanie harmonii w innym kontekście instrumentalnym, powinno nadać świeżość oraz nowy wyraz znanym i ogranym utworom.
Muzycy kwartetu świadomie zrezygnowali z fortepianu, jako instrumentu harmonicznego, co może wydać się przedsięwzięciem dość karkołomnym. Tę warstwę kompozycji Komedy członkowie festiwalowego kwartetu oparli na gitarach akustycznych oraz akordeonie. Wprowadzili także flety, fletnie, duduk i inne miękkie instrumenty melodyczne, by wykreować nową przestrzeń i nowe rozumienie dynamiki utworów. Klasyczna sekcja została zastąpiona instrumentami perkusyjnymi z szerokiej tradycji world music – bębnami afrykańskim i perskimi czy idiofonami arabskimi.
Głównym celem tych zabiegów jest przeniesienie kompozycji Komedy w bardziej emocjonalny obszar ekspresji, oraz przełożenie jej intelektualnych warstw na język emocji i bezpośredniego odczuwania dzieła muzycznego.
Bilety: kasa Teatru online: https://bilety.teatr.walbrzych.pl/
► 28 listopada, godz. 18, Filharmonia Sudecka w Wałbrzychu
O N.E. QUINTET – „TRIBUTE to KRZYSZTOF KOMEDA”
Zespół O.N.E. Quintet wykonuje autorski program, złożony z własnych kompozycji i aranżacji. Grają jazz w sposób nowoczesny, czerpiąc inspirację z muzyki współczesnej, hip hopu oraz ethno.
Podczas festiwalu Hałda Jazz, formacja zaprezentuje projekt „Tribute to Krzysztof Komeda”. Będą to utwory mistrza, zaaranżowane przez zespół specjalnie na tę okazję – „Kattorna”, „Svantetic”, „Po katastrofie”, „Niewinni czarodzieje”, „Niekochana”.
O.N.E. Quintet to przedstawicielki młodej polskiej sceny jazzowej:
Monika Muc – sax
Dominika Rusinowska – violin
Pola Atamańska – piano
Kamila Drabek – bass
Patrycja Wybrańczyk – drums.
„To jazz, podany nowocześnie, z elementami hip hopu i muzyki ludowej, zagrany z rockowym biglem. Brzmiące potężnie, nakładające się na siebie partie saksofonu i skrzypiec, stanowią nową, intrygującą jakość” (Czesław Romanowski, Jazz Jantar Festival).
Bilety w przedsprzedaży w kasie Filharmonii Sudeckiej Bilety w przedsprzedaży od 14.10.2020
► 1 grudnia, godz. 18, Filharmonia Sudecka w Wałbrzychu
KONCERT FINAŁOWY – Gwiazda Festiwalu URSZULA DUDZIAK z zespołem.
To jedna z najwspanialszych wokalistek polskiego jazzu, dysponująca niesłychanie szeroką skalą głosu i równie niezwykłym podejściem do życia, królowa improwizacji i scatu. Ze względu na skalę głosu, porównywano ją do Ymy Sumac – peruwiańskiej śpiewaczki, mającej skalę 5-oktawową.
Swoboda i perfekcja intonacji oraz technika wokalna zyskały jej opinię artystki oryginalnej i kreatywnej.
Znana jest ze stosowania klasycznej techniki wokalnej zwanej scatem. Jest mistrzynią tego sposobu śpiewania, bardzo popularnego w jazzie, polegającego na naśladowaniu głosem dźwięków instrumentów.
Koncerty Urszuli Dudziak to mieszanka jazzowej wirtuozerii na najwyższym poziome z wokalną ekwilibrystyką, która jest absolutną domeną artystki.
Z DEDYKACJĄ dla KOMEDY
Urszula Dudziak podczas koncertu finałowego Festiwalu Hałda Jazz w Filharmonii Sudeckiej w Wałbrzychu wykona własne utwory, a także kompozycje Krzysztofa Komedy.
Profesjonalny debiut Urszuli Dudziak, jako piosenkarki, nastąpił w 1958, gdy została solistką zespołu Krzysztofa Komedy.
Komeda przyprowadził do klubu Hybrydy młodziutką uczennicę, Ulę Dudziak. Był zachwycony jej wokalizami w stylu Elli Fitzgerald.
Ula nagrała wówczas, zupełnie dziś zapomnianą, kompozycję Komedy, do której tekst napisała Agnieszka Osiecka – „Nie jest źle”:
Ładnie było nam, no to co?
Wszystko kończy się.
Teraz będzie mój każdy dzień.
Z gołą głową dziś, jeśli chcę,
mogę wyjść w deszcz.
Mówię z byle z kim, byle co.
palę, ile chcę,
nawet lubię mój pusty dom.
Idę, wracam. I nie jest źle…
Przed koncertem odbędzie się WYSTĘP LAUREATA KONKURSU „KOMEDA DA SIĘ LUBIĆ” oraz wręczenie nagród.
Bilety w przedsprzedaży w kasie Filharmonii Sudeckiej Bilety w przedsprzedaży od 14.10.2020
