Czym jest wspólne rozliczenie małżonków?
Zgodnie z ustawą o PIT małżonkowie mają możliwość rozliczenia się wspólnie podczas składania rocznego zeznania podatkowego. Wspólne rozliczenie małżonków polega na tym, że dochody obojga małżonków są sumowane i dzielone na pół, co prowadzi do zmniejszenia wysokości podatku, szczególnie wtedy gdy dochody jednej osoby są znacząco niższe lub gdy jedno z małżonków nie pracuje. To rozwiązanie jest korzystne, ponieważ pozwala obniżyć całkowite zobowiązania podatkowe.
Kiedy można skorzystać ze wspólnego rozliczenia małżonków?
Wspólne rozliczenie jest możliwe w przypadku, gdy spełnione zostaną określone warunki. Przede wszystkim małżonkowie muszą pozostawać w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy lub, w przypadku zawarcia małżeństwa w trakcie roku, od dnia zawarcia małżeństwa do ostatniego dnia roku podatkowego. Dzięki wprowadzonym zmianom w ramach Polskiego Ładu małżonkowie, którzy zawarli związek małżeński nawet w grudniu, mają prawo do wspólnego rozliczenia za cały rok.
Warto jednak pamiętać, że wspólne rozliczenie jest możliwe tylko w przypadku, gdy małżonkowie mają wspólność majątkową, a ich dochody są opodatkowane na skali podatkowej. Wyjątkiem są osoby, które rozliczają się na zasadach ryczałtu lub podatku liniowego (z wyjątkiem przychodów z najmu).
Jakie dokumenty wiążą się ze złożeniem zeznania podatkowego?
Aby złożyć wspólne zeznanie podatkowe, małżonkowie muszą wypełnić odpowiedni formularz PIT, najczęściej PIT-37 lub PIT-36. Pierwszy formularz stosowany jest, gdy oboje małżonkowie osiągają dochody na podstawie umowy o pracę, umowy o dzieło lub zlecenie. PIT-36 natomiast jest przeznaczony dla osób, które prowadzą działalność gospodarczą. Warto dodać, że wspólnego rozliczenia nie można dokonać przy użyciu formularzy PIT-28, PIT-36L, PIT-38 czy PIT-39.
Warunki wspólnego rozliczenia – kto może skorzystać, czy oboje muszą podlegać nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu?
W przypadku małżonków, którzy mają miejsce zamieszkania poza Polską, konieczne jest przedstawienie dokumentów potwierdzających rezydencję podatkową, takich jak certyfikat rezydencji. Dokumenty te są wymagane, jeśli jedno z małżonków mieszka w państwie UE, EOG lub Szwajcarii i osiąga przychody podlegające opodatkowaniu w Polsce.
Wspólne rozliczenie małżonków możliwe jest, jeśli oboje są rezydentami podatkowymi w Polsce, co oznacza, że podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. W przypadku, gdy jedno z małżonków mieszka w innym kraju UE, EOG lub Szwajcarii, a drugie w Polsce, wspólne rozliczenie będzie możliwe, pod warunkiem że osiągnęli dochody w wysokości stanowiącej łącznie co najmniej 75% całkowotego przychodu w Polsce, które muszą być opodatkowane w Polsce i ich wysokość musi być potwierdzona certyfikatem rezydencji. Dodatkowo, aby skorzystać ze wspólnego rozliczenia, żaden z małżonków nie może w danym roku korzystać z opodatkowania liniowego (19%) ani ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, z wyjątkiem najmu prywatnego, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, ani zasad wynikających z ustawy o podatku tonażowym. Jeśli któryś z małżonków korzystał z tych form opodatkowania w trakcie roku, wspólne rozliczenie nie jest możliwe. Złożenie wniosku o wspólne opodatkowanie odbywa się poprzez zaznaczenie odpowiednich opcji w zeznaniu PIT. Jeden z małżonków może wyrazić zgodę na wspólne opodatkowanie, co traktowane jest jako upoważnienie drugiego małżonka do złożenia wniosku w jego imieniu pod rygorem odpowiedzialności karnej.
Korzyści ze wspólnego rozliczenia
1. Zmniejszenie wysokości podatku
Wspólne rozliczenie pozwala na podzielenie łącznych dochodów małżonków na dwa. Dzięki temu dochód do opodatkowania zostaje obniżony, co skutkuje niższym podatkiem do zapłacenia. Jest to szczególnie korzystne, gdy jedno z małżonków nie uzyskuje dochodów, ma niskie dochody lub gdy jedno z małżonków zarabia znacznie więcej od drugiego.
2. Kwota wolna od podatku
W 2024 roku kwota wolna od podatku wynosi 30 000 zł dla jednej osoby. Przy wspólnym rozliczeniu małżonkowie mogą skorzystać z kwoty wolnej na poziomie 60 000 zł, co pozwala na dodatkowe oszczędności podatkowe. Jeśli jedno z małżonków nie osiągnęło dochodów, kwota wolna jest podwajana.
3. Ulgi podatkowe
Wspólne rozliczenie daje także możliwość korzystania z różnych ulg podatkowych, w tym ulgi prorodzinnej. Małżonkowie mogą również odliczyć wydatki związane z termomodernizacją, co może wynieść nawet 106 000 zł. Ponadto, osoby posiadające dzieci mogą liczyć na większy zwrot podatku w ramach ulgi na dzieci.
Jak obliczyć podatek w przypadku wspólnego rozliczenia?
Podatek oblicza się od połowy łącznych dochodów małżonków, co jest korzystniejsze niż w przypadku rozliczenia indywidualnego. Ostateczna wysokość podatku jest obliczana na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego. Jeśli jedno z małżonków nie osiągnęło dochodów w danym roku lub osiągnęło dochody zwolnione z opodatkowania, wspólne rozliczenie nadal jest możliwe. Pomocny w wypełnianiu formularzy do celów podatkowych będzie program do PIT.
