Czym jest ciśnienie tętnicze?
Ciśnienie tętnicze określa siłę, z jaką krew naciska na ściany tętnic podczas przepływu przez układ krwionośny.
Jest mierzone w dwóch momentach:
• gdy serce kurczy się i pompuje krew do tętnic (ciśnienie skurczowe). Właśnie wtedy wykonuje największy wysiłek, aby dostarczyć tlen i składniki odżywcze do całego organizmu.
• gdy serce odpoczywa pomiędzy uderzeniami (ciśnienie rozkurczowe). W tym czasie komory serca wypełniają się krwią, przygotowując się do kolejnego skurczu i następnego przepływu krwi.
Ciśnienie skurczowe i rozkurczowe zawsze podaje się razem, ponieważ obie wartości są istotne dla oceny pracy serca i stanu naczyń krwionośnych. Najpierw zapisuje się wartość skurczową (wyższą), a potem rozkurczową (niższą), np. 120/80 mmHg. Jednostką miary ciśnienia krwi są milimetry słupa rtęci – oznaczane skrótem mmHg.
Prawidłowe ciśnienie tętnicze – jakie powinno być?
Poradnik z aktualnymi kategoriami ciśnienia tętniczego pomoże Ci ocenić, czy Twoje wyniki mieszczą się w normie, czy wymagają konsultacji lekarskiej.
Wyróżnia się kilka kategorii ciśnienia tętniczego:
• optymalne: 120/80 mmHg,
• prawidłowe: 120-129/80-84 mmHg,
• wysokie prawidłowe: 130-139/85-89 mmHg.
Ciśnienie optymalne i prawidłowe nie wymaga dalszej diagnostyki – obie wartości uznawane są za zdrowe i niewymagające interwencji lekarskiej. Ciśnienie wysokie prawidłowe również mieści się w bezpiecznym zakresie, ale warto już wtedy obserwować, czy nie dochodzi do dalszego wzrostu, szczególnie jeśli pojawią się czynniki ryzyka: otyłość, stres czy niezdrowa dieta.
Nadciśnienie tętnicze
Jeśli ciśnienie skurczowe przekroczy 140 mmHg lub rozkurczowe przekroczy 90 mmHg, mówimy o nadciśnieniu tętniczym. Jest to stan, który wymaga interwencji, ponieważ długotrwałe wysokie ciśnienie może prowadzić do uszkodzeń naczyń krwionośnych, serca, a nawet nerek.
Nadciśnienie jest częstą przyczyną zawałów serca i udarów mózgu, więc nie należy go lekceważyć. Jeśli Twoje ciśnienie regularnie osiąga wartości powyżej 140/90 mmHg, skonsultuj się z lekarzem, który pomoże ustalić plan leczenia i ewentualnie wdrożyć leki na nadciśnienie.
Hipotensja, czyli zbyt niskie ciśnienie
Niedociśnienie, czyli zbyt niskie ciśnienie tętnicze, również może stanowić problem zdrowotny, choć często bywa mniej zauważane niż nadciśnienie. Ciśnienie uznawane za zbyt niskie obejmuje wartości poniżej 90/60 mmHg.
Objawy niedociśnienia mogą obejmować zawroty głowy, osłabienie, zmęczenie, a także uczucie omdlenia, zwłaszcza przy gwałtownych zmianach pozycji ciała (np. wstawaniu z siedzenia lub leżenia). Regularne pomiary niskiego ciśnienia również warto skonsultować z lekarzem.
Dbanie o układ krążenia to przede wszystkim zdrowa dieta, aktywność fizyczna oraz kontrola ciśnienia tętniczego. Zarówno zbyt wysokie, jak i zbyt niskie ciśnienie może prowadzić do powikłań, dlatego warto je monitorować i reagować na zmiany. Profilaktyka w tym zakresie pomoże Ci wykryć ewentualne schorzenia oraz poprawić Twoje samopoczucie.
