Ikoniczne fotografie Pani na Książu, księżnej Daisy von Pless jako legendarnej królowej Saby oraz członków najwyższych kręgów brytyjskiej arystokracji ze zbiorów londyńskiego Victoria&Albert Museum będą gościły przez najbliższe pół roku w Zamku Książ w Wałbrzychu. Dzięki współpracy z Muzeum Zamkowym w Pszczynie w Wałbrzychu zorganizowano ekspozycję historycznych zdjęć z jubileuszowego balu na cześć królowej Wiktorii.
Jest to jedna z najbardziej znaczących kolekcji szklanych negatywów z okresu wiktoriańskiego, znajdująca się obecnie w zbiorach brytyjskich. Realizatorami wystawy są Muzeum Victorii i Alberta w Londynie oraz Muzeum Zamkowe w Pszczynie. Kuratorem jest Russell Harris – historyk sztuki, pisarz i tłumacz pracujący w Londynie. Wystawę 53 fotografii pochodzący z nieistniejącego atelier Lafayette w Londynie uzupełnia jedno zdjęcie z Archiwum Królewskiego w Windsorze. Dopełnieniem ekspozycji są cztery kostiumy będące rekonstrukcją strojów historycznych noszonych na jubileuszowym balu, wykonane przez absolwentki Akademii Sztuk Pięknych w Londynie.
Podczas wernisażu, który odbędzie się w najbliższą środę (14 listopada 2018 r.) o godzinie 17:00 w salach wystawowych na pierwszym piętrze północnego skrzydła Zamku Książ w Wałbrzychu szczegółowo o balu u księżnej Devonshire opowie kurator wystawy Russel Harris. Wystawę otworzą wspólnie prezes Zamku Książ w Wałbrzychu Anna Żabska oraz dyrektor Muzeum Zamkowego w Pszczynie Maciej Kluss.
Tytułowy bal kostiumowy w Devonshire House zorganizowała księżna Devonshire 2 lipca 1897 r., stanowił on jedno z wielu wydarzeń uświetniających obchody Diamentowego Jubileuszu upamiętniającego 60-lecie panowania królowej Wiktorii. Zaproszeni goście wcielili się w znane postacie historyczne i legendarne Wschodu i Zachodu, takie jak: Kleopatra, królowa Saba, król Ryszard Lwie Serce, czy admirał lord Nelson. Ekspozycja znakomicie obrazuje bogactwo i przepych kostiumów ówczesnej arystokracji oraz ich wyobrażenie o postaciach historycznych. Zdjęcia gości, uczestniczących w balu, wykonało Studio Fotograficzne Lafayette, które zostało założone w Dublinie w 1880 r. przez Jamesa Stacka Laudera posługującego się pseudonimem „James Lafayette”. Zakład fotograficzny posiadał tytuł „Fotografa Jej Królewskiej Mości”, co przedstawiało najlepsze referencje dla firmy specjalizującej się w portretach.
To jednak nie członkowie rodziny królewskiej obecni na jubileuszowym balu wzbudzili największy zachwyt gości, a zamieszkała w Zamku Książ na Dolnym Śląsku, księżna Daisy von Pless, hrabina von Hochberg i baronowa na Książu.
„Księżna Pless, urocza jako królowa Saba, w otoczeniu świty w orientalnych strojach. Niektórzy z orszaku poświęcili się i poczernili twarze” – zanotowała pochodzący ze Stanów Zjednoczonych Jenny Churchill, księżna Marlborough, matka późniejszego pierwszego lorda admiralicji i premiera Winstona Churchilla. w swoich wydanych w 1908 roku wspomnieniach. Wspaniała purpurowo-złota suknia Daisy z mieniącej się gazy, tren i złota szarfa lśniły wielokolorowymi klejnotami. Były wśród nich brylanty i turkusy, które dostała od męża w prezencie ślubnym, a które na co dzień przechowywane były w zamkowym sejfie. Od ramion aż po nadgarstki spływały brylantowo-turkusowe łańcuchy, a głowę zdobił wymyślny asyryjski stroik, równie bogato ozdobiony klejnotami. Uzupełnieniem kostiumu był niesamowity wachlarz ze strusich piór wielkości stolika do herbaty. Nie ma pewności kto zaprojektował kostium, choć historyczna zagadka zawęża się do dwóch nazwisk wymienianych w ówczesnych źródłach, niejakiej Pani Harrison, która posiadała swoje studio Crawford Street 5 w Londynie lub Pani Mason z salonu przy New Burlington Street 4.
Ciesząca się doskonałą renomą londyńska firma fotograficzna Lafaytte uwieczniła na zdjęciach niemal wszystkich gości obecnych na balu. Większość gazet, nie tylko w Anglii, ale także w Irlandii i Ameryce zamieściła w tydzień po wydarzeniu, fotografie wybranych dam w kostiumach. W każdej z nich była podobizna Daisy. Suknia księżnej nie przetrwała do naszych czasów.
Wystawa była już prezentowana w Levanger Museum w Norwegii, Muzeum Zamkowym w Pszczynie (w Stajniach Książęcych), Muzeum Miedzi w Legnicy, a także w Muzeum Ziemi Górnośląskiej w Ratingen w Niemczech.
